Het einde van 2019 is meer dan een afsluit van het jaar alleen. Zo sluit ik ook een levenslange traditie van vuurwerk afsteken. Een traditie die al vroeg in mijn jeugd begint op de boerderij van mijn ouders in Suriname.
Het is een arme dorp waarin ik opgroei en veel luxe is er niet en eerlijk gezegd, kennen de dorpelingen ook niet. Achteraf gezien missen we ook niets van de luxe waarmee het huidige tijdperk zich mee omringt heeft. Voor ons is de hele dag buiten kunnen zijn in de natuur eigenlijk een perfect leven.
Het einde van het jaar wordt in het dorp altijd op een bijzondere manier merkbaar door nervositeit van de ouderen in het gezin. Het is namelijk ook de tijd voor vuurwerk. Overal duiken er allerlei constructies op waarbij het de bedoeling is dat het ontploffingen en zoveel herrie moet voortbrengen.
Want die herrie is ook noodzakelijk aangezien er in het dorp geen aangrenzende woningen zijn. Dus de buren van veel verder weg moeten je deelname kunnen horen in de feestvreugde. En andersom ook. Bij een harde knal wordt aan de richting van het geluid getraceerd van welke buur
het afkomstig is.
In de lucht verschijnen de vuurpijlen en het siervuurwerk met zoveel mooie kleuren. Wonderbaarlijk mooi voor een kind, indrukwekkend en magisch. Wat is dit een magische wereld en wat een onbeschrijflijk heerlijk gevoel geeft het me als kind.
Naast het siervuurwerk ben ik ook behoorlijk onder de indruk van de harde knallen en ben blij dat ik me daar nog niet mee bezig hoef te houden. De oudere gezinsleden echter gaan er volledig in op. Zo zie ik mijn broer samen met wat vrienden een simpele constructie in elkaar knutselen. Een verzameling van luciferkoppen worden in een gat gepropt totdat deze vol zit. Vervolgens timmert hij een grote spijker door een lange lat zodat de spijker er met de punt doorheen stak. Dan komt het moment dat iedereen dekking moet zoeken om te zien hoe hij met de lat een aantal klappen op het gat gevuld met luciferkoppen geeft. Dat blijkt nog een hele toer om raak te slaan, maar als het dan raak is is het ook goed raak. Een indrukwekkende knal van alleen maar een paar luciferkoppen.
Daarnaast zijn er bombels waarbij de pagara’s de grootste zijn. Surinaamse benamingen voor rotjes. De uitsmijter van de avond is altijd het favoriete speeltje van mijn vader, bans dage oftewel bamboeknallen!
Grote holle bamboepalen waarop openingen worden aangebracht waarin een brandbare vloeistof wordt gegoten.
Dan wordt het vloeistof aangestoken en door een blaas techniek aan de uiteinde van de bamboe worden gigantische knallen geproduceerd.
Op de boerderij hebben we veel dieren rondlopen, koeien, geiten, kalkoenen, kippen, eenden, katten, slangen, spinnen, schorpioenen, vogels en noem maar op. Voor de dieren is alle herrie buiten geen probleem.
Geen enkel beest raakt verward, is onverhoopt in de stress of anderzins.
Weliswaar schrikken ze van een plotselinge knal. Dat is niet meer dan normaal, wij schrikken zelf ook regelmatig. Het hoort erbij.
Ondanks al deze zelf gefabriceerde knallers die in deze tijd absoluut niet meer kan vanwege grote maatschappelijke gevaren is er in het hele dorp nooit iemand gewond geraakt. In het dorp heeft ook niemand had een vuurwerk bril, of een vuurpijl standaard of een veilige lont of welk ander veiligheidsmaatregel dan ook.
In het dorp komt de politie mee feesten als ze in de buurt zijn en zijn er niet op uit om geld te ontfutselen van de burgers met allerlei boetes.
Alles bij elkaar is het jaareinde een groot feest.
Het afsluiten van het jaar vieren we altijd traditiegetrouw met vuurwerk, feest en familie.
Jammer genoeg komt er een eind aan elk feestje.
Zo denk ik zelf dat er binnen een paar jaar tijd alle vuurwerk afgeschaft gaat worden.
Tenminste, verboden zal worden voor het publiek om zelf af te steken.
In de toekomst die ik zie kun je alleen nog maar kijken naar het door de overheid geregisseerde vuurwerk.
Een smakeloos en elitair spektakel georganiseerd van belastinggeld. Groots, duur en energiezuigend.
En alles geregisseerd door systematisch fake news (eigen woorden van de Amerikaanse president) in de media te lanceren van allerlei verwondingen door het hele land. Ongelukken die door niemand gecontroleerd kan worden op waarheid.
Nu ik er bij stilsta, heb ik nog nooit een vuurwerk ongeluk gezien.
En ik heb al heel wat jaartjes vuurwerk viering meegemaakt waarbij duizenden guldens en euro’s gespendeerd werden door veel mensen, heeeel veeel mensen. Zelfs in de jaren 80 en 90 toen standaard auto’s in de brand gingen vielen er geen vuurwerk slachtoffers. De slachtoffers vallen eigenlijk altijd alleen maar in de niet controleerbare nieuwsberichten.
Op oudjaarsdag blik ik nooit vooruit naar het nieuwe jaar.
Voor mij is het afsluiten van het jaar altijd om stil te staan en de dag te vullen met dankbaarheid.
Als ik die ene vuurpijl afschiet sluit ik daarmee symbolisch het jaar af en bedank de hogere onzichtbare machten voor al het goeds van het afgelopen jaar en voor de bescherming die ik heb gekregen.
Het einde van het jaar is voor mij meer iets wat op een spiritueel niveau afspeelt en precies waarom het vanuit mijn kindertijd al iets
magisch is.